Mehmet Rüştü AŞIKKUTLU HOCAEFENDİ
(1901-1980)
–Son devir kıraat âlimi.–
Trabzon’un Of ilçesinin Uğurlu (Çifaruksa)
kasabasında 1901 tarihinde doğdu. Babası Ahmed
Cemaleddin, annesi Hanife’dir.
İlköğrenimini kasabanın öğretmeni olan
babasından yaptı. Sonra aynı yerde hıfzını
tamamladı.
Muhitin tanınmış âlimlerinden Çalıkzade
Tahir Efendi, Çalekli Dursun Feyzi Efendi ve
Kasımzade Hasan Efendiden Arapça, Bakkalzade
Paçanlı İsmail Hakkı’dan feraiz dersleri aldı.
Daha sonra aynı yerde Kur’an-ı kerimi de ezberleyerek hafız oldu. Of çevresinin
tanınmış âlimlerinden Arapça ve feraiz ilimlerinde kendini yetiştirdi. İmtihanla Çifaruksa
Medresesinin dördüncü sınıfına kaydoldu. Altıncı sınıftayken, medreseler kapatılınca (1924)
bir müddet daha Dursun Feyzi Efendiden tefsir, akaid ve fıkıh okuduktan sonra İstanbul’a
giderek Hafız Ahmed Şükrü ve yeğeni Hafız İsmail Hakkı Bayri’den Aşere ve Takrib,
Varnalızade Hafız Ahmed Hamdi’den de İbnü’l-Cezeri’nin Tayyibet-ün-Neşr’ini okudu.
Mehmed Rüşdü görev hayatına oldukça erken yaşlarda Uğurlu kasabası Merkez
Camiinde fahri imam-hatiplik olarak başladı. 1936 yılında Uğurlu Kur’an Kursu Öğreticiliğine,
1941’de Of Merkez Vaizliğine tayin edildi. Resmi görevini sürdürürken bir yandan da kıraat
fıkıh ve Arapça okuttu. 1976 yılında vaizlikten emekliye ayrıldı. Diyanet İşleri Başkanlığınca
Ankara ve İstanbul ‘da açılan hizmet içi eğitim kurslarında 1974-1979 yılları arasında, bütün
rivayet ve tarikleriyle aşere okuttu. Tayyibet-ün-Neşr ‘i takrir etti.
28 Ağustos 1980’de tedavi için Trabzon’dan İstanbul’a giderken uçakta vefat eden
Aşıkkutlu, doğduğu yer olan Uğurlu kasabasında defnedildi.
Sahasında pek çok öğrenci yetiştiren Aşıkkutlu’nun kıraat konusunda Aşere Kaideleri,
Takrîb Kaideleri, Tayyibe Tercümesi ve Tayyibe Şerhi adlı dört eseri vardır. Henüz basılmamış
olan bu kitaplar, Uğurlu’da varislerinin elinde bulunan özel kitaplığındadır.

— Bibliyografya —
Tayyibe Şerhi adlı eserinin mukaddimesinde bulunan ve kendisi tarafından kaleme
alınmış olan biyografisi; Of Müftülüğü Arşivi’ndeki özel dosyası; İ. Lütfi Çakan, “Aşere,
Takrib ve Tayyibe Üstadı M. Rüştü Aşıkkutlu ile bir Mülâkat, Hakses Mecmuası, sy. 126,
Ankara 1975,s. 16-18: “Kıraat İlmi’nin Büyük üstadı Mehmed Rüştü Aşıkkutlu Vefat Etti”,
Diyanet Gazetesi, sy. 245, Ankara 1980, s. 14·15; Recep Akakuş, “M Aşıkkutlu Hocamızın
Ardından”, a.e., sy. 247 (1980). s. 4.
(Emin ÂŞIKKUTLU, “Âşıkkutlu, Mehmet Rüştü”, DİA., IV, 6